Cùng với sự phát triển của ngành dịch vụ, lĩnh vực kinh doanh khách sạn cũng có quá trình hình thành và phát triển trong suốt chiều dài lịch sử của nhân loại. Việc tìm hiểu về quá trình này đòi hỏi người viết nhiều thời gian và công sức để tìm tòi, tổng hợp từ các tài liệu, cơ sở nghiên cứu đã có từ trước, đồng thời sửa đổi những cập nhất mới nhất vừa được khám phá.
Tôi hi vọng rằng những gì mình chia sẻ, đóng góp sẽ góp phần giúp cho người đọc những kiến thức nhất định về quá trình hình thành và phát triển của lĩnh vực kinh doanh khách sạn trên thế giới, đồng thời hiểu rõ hơn về những sự thay đổi, tiến bộ của lĩnh vực này trong những năm gần đây.
Từ thời cổ đại đến thời Trung cổ
Lịch sử hình thành và phát triển của khách sạn có mối liên hệ mật thiết với lịch sử của các nền văn minh. Hay nói đúng hơn, nó là một phần của tiến trình lịch sử đó. Sự tồn tại của các cơ sở cung cấp dịch vụ cho cư dân địa phương đã được chứng minh từ giai đoạn sơ khai trong Kinh thánh.
Người Hy Lạp đã phát triển các bồn tắm nước khoáng nóng trong các ngôi làng, các bồn được thiết kế nhằm mục đích giúp con người thư giãn và phục hồi sức khỏe. Sau đó, người La Mã đã xây dựng các dinh thự để cung cấp chỗ lưu trú cho những du khách đi công tác của chính phủ. Người La Mã là những người đầu tiên xây dụng các bồn tắm nước khoáng nóng ở Anh, Thụy Sĩ và Trung Đông. Sau đó, các đoàn bộ hành bắt đầu xuất hiện, những cơ sở dịch vụ này cũng cung cấp nơi nghỉ ngơi cho đoàn dọc theo các tuyến đường ở khắp Trung Đông.
 |
| Một đoàn bộ hành ở Trung Đông thời Trung cổ |
Vào thời Trung cổ, các tu viện (nguồn: "abbey" và "monastery") là những cơ sở đầu tiên cung cấp nơi lưu trú cho du khách một cách thường xuyên. Các dòng tu đã xây dựng nhà trọ, trại tế bần, và bệnh xá để phục vụ cho những người bộ hành.
Số lượng các nhà trọ đã tăng lên theo cấp số nhân một cách nhanh chóng nhưng họ chưa cung cấp các suất ăn. Các điểm dừng được thành lập cho các phương tiện chở hàng hóa của chính phủ và đóng vai trò như các trạm dừng nghỉ. Các nhà trọ cung cấp nơi lưu trú và cho phép thay đổi ngựa thồ một cách dễ dàng hơn. Nhiều nơi lưu trú sau đó mọc lên cho những người hành hương và những đoàn quân thập tự chinh trên đường đến Đất Thánh (nguồn: "the Holy Land").
 |
| Đoàn quân thập tự chinh |
Những chuyến đi sau đó ngày càng trở nên nguy hiểm. Cùng lúc đó, các nhà trọ dần xuất hiện ở hầu khắp châu Âu. Một vài trong số đó vẫn còn nổi tiếng, như nhà trọ "L'Auberge des Trois Rois" tại thành phố Basle, Thụy Sĩ, được xây dựng từ thời Trung cổ.
Vào khoảng năm 1200, các trạm dừng nghỉ dành cho du khách và các trạm riêng dành cho người đưa tin đã được xây dựng ở Trung Quốc và Mông Cổ. Ở Châu Âu, nhà trọ "L'Auberge Cour Saint Georges" đã được mở ở thành phố Ghent, nước Bỉ trong khi đó "Angel Inn" được mở tại thị trấn Grantham, hạt Lincolnshire, nước Anh.
Sự khởi đầu của ngành công nghiệp khách sạn
Ở Pháp, vào đầu thế kỷ XV, luật pháp quy định các khách sạn phải đăng kí kinh doanh.
Khoảng 1500 cơ sở kinh doanh dịch vụ spa đã được phát triển tại thành phố Carlsbad và thành phố Marienbad, thuộc Cộng hòa Séc.
Luật pháp Anh cũng đưa ra các quy định về các nhà trọ vào thời điểm đó. Trong thời kì này, hơn 600 nhà trọ đã được đăng ký ở Anh. Kiến trúc của các nhà trọ này thường bao gồm một công trình có nội thất được lát gạch với lối vào thông qua một mái hiên hình vòm. Các phòng ngủ được bố trí ở hai bên nhà, nhìn hướng ra sân trong (nguồn: "courtyard" - khoảng trống ngoài trời được bao quanh bởi các khu nhà, như trong các cơ quan chính phủ hay trường đại học), nhà bếp và phòng sinh hoạt chung ở phía trước, chuồng ngựa và nhà kho ở phía sau.
Những quyển sách hướng dẫn đầu tiên dành cho du khách đã được xuất bản ở Pháp trong thời kì này.
 |
| Lối vào thông qua một mái hiên hình vòm |
Một ngành công nghiệp khách sạn ở giai đoạn thai nghén bắt đầu phát triển ở Châu Âu. Các biển hiệu đặc trưng được treo bên ngoài các cơ sở kinh doanh vốn đã nổi tiếng với những món ăn đặc sắc của mình.
Vào cuối những năm 1600, những chiếc xe ngựa đầu tiên tuân theo thời gian biểu thông thường bắt đầu hoạt động ở Anh. Nửa thế kỷ sau, các câu lạc bộ tương tự như câu lạc bộ dành cho các Quý ngài Anh Quốc và nhà nghỉ ma quái bắt đầu xuất hiện ở Mỹ.
Ở thủ đô Paris nước Pháp, vào thời vua Louis XIV - Grand Monarque, công trình Place Vendôme đã đưa ra ví dụ đầu tiên về một quần thể kiến trúc đa chức năng (nguồn: "multiple-use architectural complex"), nơi các mặt tiền cổ điển trở thành các cửa hàng, văn phòng, căn hộ và cả khách sạn. Place Vendôme được bắt đầu xây dựng vào năm 1698 như một tượng đài cho vinh quang của quân đội vua Louis XIV và được gọi là Place des Conquêtes, sau đó được đổi tên thành Place Louis le Grand.
(Còn tiếp)
---
Bài viết được tổng hợp từ nhiều nguồn:
1. Jacques Levy-Bonvin, "Hotels - A Brief History".
2. Wikipedia.
